Khái niệm già thường gắn liền với sự suy yếu vì các khả năng trao đổi và hấp thụ dưỡng chất trong cơ thể càng ngày càng suy yếu dần. Từ đó làm tăng nguy cơ của các bệnh như tim mạch, béo phì, rối loạn mỡ máu,… Bên cạnh đó trương lực dạ dày của người lớn tuổi sẽ giảm, sức co bóp củng yếu dần, men tiêu hóa và dịch vị củng giảm khiến cho mất cảm giác hương vị của thức ăn, dẫn đến ăn không ngon miệng. Dưới đây là một số thực phẩm mà người cao tuổi không nên ăn.
Người trên 65 tuổi dễ có nguy cơ ngộ độc thực phẩm cao và trở nên nhạy cảm hơn với một số thực phẩm không tốt cho người cao tuổi. Vậy người già không nên ăn gì để đảm bảo an toàn cho sức khỏe
Thực phẩm sống hoặc chưa chín kỹ không nên sử dụng cho người già
Người lớn tuổi không nên ăn trứng sống hoặc lòng đào
Một số loại trứng được sản xuất theo chuẩn an toàn, được đóng dấu logo kiểm duyệt trên vỏ, có thể được dùng để ăn sống hoặc nấu chín một phần (lòng đào).
Tuy nhiên, người có hệ miễn dịch yếu và đang trong chế độ ăn kiêng khem do bệnh lý chỉ nên ăn trứng chín kỹ, nấu cho đến khi lòng trắng và lòng đỏ đều đặc. Trứng vịt, trứng cút và trứng ngỗng là những loại buộc phải được nấu chín trước khi ăn.
Thực đơn cho người cao tuổi ăn gì nên tránh dùng trứng còn sống hoặc chưa chín, và bất kỳ loại thực phẩm nào có chứa thành phần này, chẳng hạn như sốt mayonnaise tự làm. Những món trứng sống có thể làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn salmonella.
Việc nhiễm khuẩn Salmonella sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, người già hay phụ nữ có thai, người có hệ miễn dịch kém. Vì vậy những đối tượng này không nên ăn trứng sống.
Thịt muối thường chứa ký sinh trùng gây bệnh toxoplasmosis
Nhiều loại thịt muối, thịt khô không được nấu chín, chỉ được phơi khô, ngâm và lên men. Vì vậy có nguy cơ chứa ký sinh trùng gây bệnh toxoplasmosis. Khi chọn thực phẩm cho người già, tốt nhất là nên kiểm tra hướng dẫn trên bao bì để xem sản phẩm có thể ăn ngay hay cần chế biến.
Đối với các loại thịt có thể ăn ngay, bạn có thể giảm nguy cơ ngộ độc từ ký sinh trùng bằng cách đông lạnh thịt trong 4 ngày trước khi ăn. Phương pháp đông lạnh sẽ giết chết hầu hết các ký sinh trùng. Nên giúp thịt muối trở nên an toàn hơn.
Không nên lựa chọn thịt tái trong khẩu phần ăn của người cao tuổi
Các bữa tiệc nướng BBQ ngoài trời thường không làm chín kỹ thịt. Thịt tái hoặc chưa nấu chín – đặc biệt là thịt gia cầm, xúc xích và burgers (bánh mì kẹp thịt). Có thể chứa những vi khuẩn gây ngộ độc như salmonella, campylobacter và E.coli.
Hãy đảm bảo nấu thịt gia súc / gia cầm kỹ lưỡng cho đến khi không còn dấu vết màu hồng của máu. Đừng quên rửa tay, cũng như vệ sinh tất cả các bề mặt bếp và dao. Sau khi chuẩn bị thịt sống hoặc gia cầm để tránh lây lan mầm bệnh.
Hải sản sống hay dẫn đến ngộ độc thực phẩm
Các loại động vật có vỏ sống, như hến, tôm, cua,, sò và nghêu,… Có thể chứa vi khuẩn và virus gây hại, dẫn đến ngộ độc thực phẩm. Khi chuẩn bị thực phẩm cho người già, nên nấu chín hải sản trước khi ăn để đảm bảo an toàn.
Tương tự, sushi và các món ăn khác làm từ cá sống là chỉ tốt khi đã được đông lạnh trước. Đôi khi trong cá có chứa những con giun ký sinh nhỏ gây bệnh. Nhưng việc đóng băng sẽ giết chết giun và giúp cá đủ độ an toàn để ăn sống.
Sushi được bán trong các cửa hàng thường khá an toàn vì đã được đông lạnh một cách thích hợp. Nếu bạn tự làm sushi tại nhà, hãy đông cá trong ít nhất 4 ngày trước khi sử dụng.
Không nên chế biến quá kỹ sẽ làm giảm hàm lượng dinh dưỡng
Ngược lại với các món sống hoặc tái kể trên. Thực phẩm cho người già cũng không nên chế biến quá kỹ. Nguyên nhân là do việc nấu quá lâu có thể làm giảm hàm lượng vitamin, chất dinh dưỡng và chất xơ. Nếu người cao tuổi ăn trong thời gian dài sẽ phát sinh những bệnh đường ruột và tiêu hóa.
Tương tự, thực phẩm cho người già nếu chiên quá sâu cũng rất khó tiêu hóa. Do hệ tiêu hóa bị suy yếu theo tuổi tác. Ngoài ra, các món chiên còn rất giàu năng lượng. Có thể gây tích mỡ, béo phì do quá trình chuyển hóa giảm mạnh. Về lâu dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của não, xương. Và làm tăng rủi ro mắc các bệnh như ung thư, đái tháo đường.
Sữa tươi và phô mai chưa tiệt trùng đều là thực phẩm không tốt
Sữa chưa tiệt trùng
Không nên uống sữa tươi chưa được tiệt trùng. Thay vào đó, hãy dùng sữa tiệt trùng hoặc sữa đã được xử lý siêu nhiệt. Thực tế, tất cả các loại sữa được bán trong cửa hàng và siêu thị đều đã được tiệt trùng hoặc xử lý nhiệt. Bạn chỉ có thể mua sữa chưa tiệt trùng trực tiếp từ các trang trại, cửa hàng nông sản và tại các chợ nông dân.
Phô mai chưa tiệt trùng
Bất kỳ loại phô mai mềm nào chưa được tiệt trùng đều là thực phẩm không tốt cho người cao tuổi. Những loại phô mai này có thể gây rủi ro cho người già vì chứa ít axit và nhiều độ ẩm hơn so với phô mai cứng. Đây là môi trường lý tưởng cho các loại bọ gây ngộ độc thực phẩm phát triển, đặc biệt là listeria. Nấu phô mai với nhiệt độ cao có thể giết chết những loại vi khuẩn này.
Những thực phẩm không nên dùng cho người cao tuổi khác
Những món nướng không tốt cho đường ruột
Khi tuổi cao, sức khỏe hệ miễn dịch và hệ đường ruột bắt đầu suy giảm sẽ dẫn đến khó tiêu khi dùng thịt nướng. Những món nướng trực tiếp trên lửa còn tạo ra các chất gây ung thư. Nhất là đối với nhóm người có tiền sử bệnh hoặc sức khỏe yếu.
Nên tránh xa tất cả các loại pate
Người cao tuổi nên cố gắng tránh xa tất cả các loại pate tươi hoặc ướp lạnh, vì chúng có thể chứa listeria. Tuy nhiên pate đóng hộp có thể là thực phẩm cho người già vì đã trải qua quá trình xử lý nhiệt trong khi đóng hộp.
Mặt khác, nguyên liệu chính của pate là gan động vật. Cũng là một trong những thực phẩm không tốt cho người cao tuổi. Lạm dụng nội tạng động vật sẽ dẫn đến bệnh cao huyết áp, gout, mỡ máu (cholesterol) cao, tim mạch và đái tháo đường.
Cẩn thận với giá đỗ sống
Người già phải cẩn thận với giá đỗ sống hoặc chỉ trụng sơ. Vì đây có thể là một nguồn gây ngộ độc tiềm ẩn. Các điều kiện thời tiết ấm và ẩm – cần thiết để mầm đậu xanh phát triển thành giá đỗ. Cũng là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển nhanh chóng. Vì vậy, hãy đảm bảo nấu chín tất cả các loại hạt nảy mầm như giá đỗ trước khi ăn.
Không nên ăn nhiều đậu nành
Nhiều người không biết rằng đậu nành cũng nằm trong danh sách thực phẩm người già không nên ăn gì. Nếu ăn thường xuyên và quá nhiều đậu nành, người già có thể gặp bất lợi. Cụ thể là suy giảm sức khỏe động và tĩnh mạch – nguyên nhân hàng đầu gây suy tim.
Nước đá không tốt cho đường ruột
Đồ uống nhiều đá không có lợi cho sức khỏe người cao tuổi, vì làm chậm quá trình sản xuất enzyme dạ dày. Dẫn đến tăng nguy cơ mắc các bệnh đường tiêu hóa. Hơn nữa nếu đá không đảm bảo vệ sinh. Sử dụng lâu dài sẽ trở thành gánh nặng cho đường ruột.
Nước ngọt có chứa nhiều chất phụ gia
Các món ngọt nói chung dễ gây nghiện, nếu lạm dụng sẽ tích mỡ, béo phì và suy giảm xương ở người cao tuổi. Trong đó, nước giải khát soda đặc biệt không phải là thực phẩm cho người già. Vì không chỉ ít dưỡng chất, mà còn có chứa nhiều phụ gia có hại cho sức khỏe, như các hóa chất tăng độ thơm, màu sắc và sủi bọt… Nước ngọt có gas còn chứa nhiều chất làm ngọt nhân tạo. Dùng lâu ngày dễ sinh bệnh, đặc biệt là tiểu đường, tim mạch, thậm chí cả ung thư vì chứa nhiều hợp chất carcinogen nguy hiểm.
Sức khỏe suy yếu khiến các triệu chứng ngộ độc thực phẩm ở người già có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm. Thậm chí đe dọa đến tính mạng. Người già cũng phải mất nhiều thời gian hơn để phục hồi sau bệnh. Những thực phẩm không tốt cho người cao tuổi kể trên cũng có nguy cơ gây hại cho người có hệ miễn dịch yếu. Hoặc tình trạng sức khỏe tiềm ẩn khác, cũng như phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ ngộ độc thực phẩm, hãy đến cơ sở y tế hoặc gọi số cấp cứu ngay lập tức.