Quang Trung – Nguyễn Huệ vị anh hùng mà chắc chắn không người dân Việt Nam nào là chưa từng biết đến những chiến công vĩ đại của vị anh hùng này trong công cuộc đánh đuổi quân xâm lược bảo vệ hòa bình, non sông gấm vóc cho dân tộc, Đặc biệt là trận Ngọc Hồi – Đống Đa. Và để tưởng nhớ đến những công lao vĩ đại của vị anh hùng này và các chiến sĩ dũng cảm trong phong trài Tây Sơn, lễ hội Tết Đống Đa được tổ chức hằng năm tại Phú Phong – Tây Sơn
Lễ hội gò Đống Đa – Mùng 5 tết Nguyên Đán
Hằng năm vào chiều ngày mùng 4 và ngày mùng 5 tết âm lịch người dân Bình Định. Và Du khách cả nước lại náo nức du xuân lễ hội tết Đống Đa. Tại Bảo tàng Quang Trung, thị trấn Phú Phong – Tây Sơn. Để tưởng nhớ tới công tích lẫy lừng các thủ lĩnh của phong trào Tây Sơn. Đặc biệt là người anh hùng áo vải Quang Trung – Nguyễn Huệ. Và kỷ niệm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa, đánh thắng 29 vạn quân Thanh xâm lược.
Hội tết Đống Đa – Tây Sơn – Bình Định là một trong những lễ hội lớn nhất cả nước những ngày đầu xuân. Lễ hội được tổ chức trọng thể, hoành tráng từ ngày mùng 4 đến ngày mùng 5 tháng giêng âm lịch. Ngoài nghi lễ truyền thống, lễ hội còn tổ chức nhiều hoạt động văn hóa dân gian. Như biểu diễn võ thuật Tây Sơn, trống trận Tây Sơn, đua thuyền, trò chơi dân gian, hát tuồng… Diễn lại trận đánh lịch sử với những y phục, voi trận như ngày xưa vua Quang Trung ra trận… Thu hút đông đảo khách nước ngoài, nhân dân cả nước và đặc biệt là người dân đất võ tham dự.
Lịch sử của lễ hội Đống Đa
Vào ngày 28/12/2016, UBND tỉnh Bình Định đã đồng ý duyệt Kế hoạch tổ chức Lễ kỷ niệm 228 năm. Từ ngày chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa (1789 – 2017) diễn ra. Lễ hội Đống Đa Tây Sơn Bình Định là dịp tưởng nhớ công lao của Tây Sơn Tam Kiệt. Cùng các văn thần, võ tướng đã dũng cảm. Đánh đuổi 29 vạn quân xâm lược Mãn Thanh, thu non sông về một mối cách đây 231 năm. Vào năm 1788, các cuộc khởi nghĩa của nhân dân nổ ra khắp nơi. Vua Lê Chiêu Thống cảm thấy lo lắng về quyền lực của mình với đất nước. Nên đã cho người sang cầu cứu nhà Thanh. Càn Long là vua nhà Thanh lúc đó vốn đã có mưu đồ xâm lược nước ta. Nay thêm lời kêu cứu của vua nước Nam nên đã mau chóng hành động.
Tổng đốc Lưỡng Quảng Tôn Sĩ Nghị được vua cử đem 29 vạn binh lính. Chia làm 4 mũi ồ ạt tấn công vào thành Thăng Long xâm chiếm nước ta. Quân ta dễ dàng bị đánh gục ở thành Thăng Long. Tôn Sĩ Nghị ngạo mạn tuyên bố sẽ kéo quân. Vào thẳng sào huyệt Tây Sơn đúng ngày mùng 6 Tết.
Các hoạt động trong lễ hội
Lễ tế
Chương trình tế lễ Đống Đa diễn ra từ chiều mồng 4 tết với nhiều nghi lễ cổ truyền. Đặc sắc được tổ chức tại điện Tây Sơn. Lễ tế được tổ chức tôn nghiêm. Cả khu vực rộng lớn, cờ lọng, nghi trượng rợp trời, chiêng trống rền vang… Người dự lễ như cảm thấy lòng mình hòa nhập vào hồn thiêng sông núi địa linh nhân kiệt.
Chương trình hội ngày mồng 5 tuy có thay đổi hằng năm nhưng các mục chính. Thì năm nào cũng có, đó là diễn văn ôn lại lịch sử Tây Sơn. Với cuộc đại phá quân Thanh, biểu diễn võ thuật. Trống trận Tây Sơn và thao diễn trận pháp. Tiết mục võ thuật Tây Sơn được các võ sư, võ sĩ, nghệ nhân tên tuổi hàng đầu Bình Định. Biểu diễn các bài quyền truyền thống nổi tiếng của nhà Tây Sơn như. Lão mai độc thọ, Ngọc trản quyền, Hùng kê quyền; các bài võ sử dụng binh khí. Lôi long đao, Song phượng kiếm, Tuyết hoa song kiếm và Lôi phong tuỳ hình kiếm, hay các bài roi như Roi Thái sơn, Roi Hắc đảnh ô sơn … Được người xem tán thưởng nhiệt liệt.
Tiết mục nhạc võ Tây Sơn
Tiết mục nhạc võ Tây Sơn là môn nghệ thuật độc đáo của tỉnh Bình Định, người biểu diễn vừa phải có tâm hồn nghệ sĩ, vừa là bậc võ sĩ siêu đẳng và luyện đôi tay thần diệu để tác dụng lên lòng trống, vành trống và thân trống bằng cả hai bàn tay, cổ tay, khuỷu tay, cánh tay, tiếp xúc vào một bộ trống gồm 12 chiếc lớn nhỏ khác nhau gọi là “Song thủ đả thập nhị cổ”, tạo nên những âm thanh hùng tráng khác lạ khiến người xem như bị lôi cuốn, thúc giục. Tiết mục biểu diễn chiến trận Đống Đa lại càng hào hứng và hấp dẫn hơn nữa, được tổ chức trên địa thế qui mô, dàn dựng công phu, tập dượt công phu.
Có cả ngàn người thao diễn với cờ xí, chiêng trống, sắc phục, đồn lũy… y như thật, có năm còn có bốn, năm con voi trận tham gia. Màn biểu diễn Nhạc võ Tây Sơn làm cho người xem dễ dàng cảm nhận những tiếng gươm khua, tiếng binh khí, tiếng hò reo của quân sĩ, tiếng súng nổ, tiếng voi gầm, ngựa hí hoà lẫn vào tiếng trống. Người xem có cảm giác như đang đứng giữa trận tuyến, không gian như vang vọng hồn thiêng sông núi, và được trở về với lịch sử, chứng kiến một thế trận thần tốc, táo bạo. Tiếng trống như giục giã, như thôi thúc, người xem có thể bị kích động và sẵn sàng xông lên sống mái.
Ngày nay, đi dự lễ hội tết Đống Đa đối với người dân đất võ đã trở thành niềm tự hào và cũng là một nhu cầu tinh thần không thể thiếu được trong những ngày đầu xuân.