Một chút đắng, một chút cay, một chút nồng, sâu trong vị lại có chút ngọt,… Những điều này hoà quyện lại làm người ta khó mà quên được vị của rượu cần ở Đà Lạt. Trong không khí lạnh, người ta ngồi bên nhau nhâm nhi hũ rượu cần. Đó là khoảnh khắc rất đáng khắc cốt ghi tâm trong đời. Vị rượu cần ở Đà Lạt cho ta cảm giác ấm áp từ bên trong khi bên ngoài lạnh giá. Đó chính là mấu chốt để người ta cứ lưu luyến hoài hương vị rượu đặc biệt này.
Tìm hiểu truyền thuyết về rượu cần
Theo những người dân địa phương, rượu cần đã có từ rất lâu. Tương truyền, một vị thần Nhím đã làm ra một loại nước màu trắng đục, uống vào khiến người lâng lâng. Một người khi tới chơi nhà thần đã được thử thứ nước ngon lành ấy, người này đã xin thần được học cách làm. Thứ nước ấy chính là rượu cần. Cho nên, các tộc người thiểu số ở Tây Nguyên vô cùng quý rượu cần, trước khi uống họ phải mời Giàng, mời thần Nhím uống trước rồi mới mời mọi người cùng uống.
Về rượu cần Đà Lạt
Rượu cần là một trong những món ngon Đà Lạt được tạo ra từ bàn tay lao động chăm chỉ của những tộc người thiểu số. Sẽ thật đáng tiếc nếu đến với Đà Lạt mà bạn không thử ngồi lại bên bếp lửa, nhấp thử một ngụm rượu cần.
Rượu cần được những tộc người thiểu số ở Đà Lạt làm bằng gạo, loại gạo được trồng trên các sườn núi cao. Tuy nhiên, tùy theo từng địa bàn sinh sống và lương thực của mỗi tộc người mà họ còn bổ sung thêm một số loại tinh bột khác như khoai lang, khoai mì, hạt bắp, bo bo… Đặc biệt, các tộc người Tây Nguyên thường dùng lá cây để lên men rượu các loại ngô, khoai gạo. Mỗi tộc người sẽ có những loại lá cây khác nhau để len men cho rượu cần như người Cơ Ho dùng lá cây đòng và cây me kà zút, hay vỏ, lá cây Blakda từ người Banna…
Khi làm rượu, người dân địa phương nấu chín gạo, khoai… Sau đó, họ để nguội, rồi trộn với trấu và ủ với men trong một cái bình gọi là ché. Sau quá trình ủ lâu dài, chúng ta sẽ có được một ché rượu cần thơm ngon mang hương vị của núi rừng. Thêm vào đó, chính vì được ủ bằng lá cây rừng nên món ngon Đà Lạt này là loại rượu rất tốt để thông kinh mạch, giúp tiêu hóa tốt hơn.
Điều đặc biệt trong làm rượu cần
Một điều đặc biệt, những nghệ nhân làm rượu cần đều là nữ. Theo phong tục từ xa xưa để lại, người ta đã kiêng không cho nam giới làm công việc này, vì công việc này cần một bàn tay khéo léo và hết sức cẩn trọng. Trong suốt 3 ngày 3 đêm ủ men, những nghệ nhân nữ không được gội đầu, không được giặt đồ. Phụ nữ đang mang thai thì tuyệt đối không được đến khu vực đang nấu rượu cần. Trong thời gian ủ men và làm rượu, có một điều bắt buộc ai cũng phải tuân theo là nghệ nhân phải giữ cho thân thể của mình thật sạch sẽ và không được quan hệ tình dục vì đồng bào cho rằng như thế sẽ ảnh hưởng đến chất lượng, hương vị của men rượu.
Thưởng thức rượu cần đúng điệu
Rượu cần có nguồn gốc được thần ban cho. Thế nên người Tây Nguyên rất tôn trọng và quy cách khi uống rượu cần. Không phải ai cũng được uống và không phải lúc nào cũng được uống. Đây là một món ngon được tạo ra từ văn hóa núi rừng. Thế nên khi uống rượu phải được trải nghiệm trong không gian của nhà dài, bên bếp lửa; trong vũ điệu cồng chiêng vang vọng khắp núi rừng cao nguyên.
Khi uống rượu cần, bạn không phải rót ra từng bát, hay cầm nguyên ché để uống mà bạn sẽ dùng cần được làm bằng tre, trúc thông lỗ rỗng để hút rượu lên. Tên gọi rượu cần cũng từ đó mà ra.
Thức uống không thể thiếu lễ hội cồng chiêng
Nếu bạn muốn thưởng thức món ngon ở Đà Lạt này đúng cách, bạn nên tham dự một buổi giao lưu văn hóa cồng chiêng tại đây. Khi đó, bạn sẽ được xem những vũ điệu, âm thanh cồng chiêng từ văn hóa rừng núi. Sau đó, bên bếp lửa ấm cúng là địa điểm ăn uống thú vị. Bạn sẽ được thưởng thức thịt rừng nướng; được mời uống rượu trong một ché lớn đặt ngay giữa nhà sàn. Chủ nhà sẽ cầm cần bằng hai tay nâng lên đưa cho khách để vào ché. Nếu khách đông, cần sẽ được truyền từ phải qua trái bằng hai tay. Lưu ý, bạn không nên dùng tay trái để truyền rượu cho họ. Bởi vì tộc người thiểu số ở Tây Nguyên quan niệm, như vậy là không xem trọng họ.
Cách uống đặc biệt của món ngon Đà Lạt này cùng âm thanh của cồng chiêng; cùng ánh lửa ấm áp, những điệu múa, tiếng hát giữa cao nguyên se se lạnh,… Tất cả sẽ tạo cho du khách một cảm giác vô cùng mộc mạc, trong lành. Để rồi khi về lại với thành phố náo nhiệt, trong bạn sẽ đọng lại những cảm xúc khó quên về Đà Lạt.
Xem thêm nhiều tin tức đa dạng về ẩm thực tại đây.
